Notre Dame Evrenkenti, yeni matematiksel yayınlar dizisininin “Notre Dame Matematik Dersleri”ni, çağdaş istatistik kuramının en gözde destekçilerinden birisi, Dr. Abraham Wald tarafından verilen dört dersle başlattı. Yeni dizilerin başarısını yürekten isteyen birisi, maliyet nedenleriyle basılı bir biçimde ortaya çıkmamasından da, bir tür üzüntü duyabilir.
Kitap taşbaskıyla yapılmış ve tüm formülleri okunaklı taşbaskı çok iyi. Yine de, basılı bir biçimi çok daha iyi gözükecekti. Hak ettikleri dış görünüşte iyi matematiksel yayınlara kaynak sağlayacak özel bir yardımsever ya da bir kurumun zamanla bulunacağını umabiliriz.
Söz edildiği üzere, Dr. Wald’ın kitapçığı dört ders içeriyor. Bununla birlikte altı bölüme ayrılmış, I. Giriş, II. İstatistiksel bir savın sınanmasında Neyman Pearson kuramı, III. R. A. Fisher’in tahmin kuramı, IV. Güven aralıkları kuramı, V. Asimptotik en güçlü sınamalar ve asimptotik en dar güven aralıkları, ve VI. Genel bir istatistiksel çıkarım kuramının ana hatları. Matematiksel bir okuyucunun görüşüyle, “istatistiksel yöntemler” üzerine sayısız kitapla ortak bir yanı bulunmayan kitapçık, belli özellikteki uygulama sorunlarıyla ilgilenmemekte; ancak, son 25 yılda arşivlenmiş gerçekten en önemli temel kavrayışlarla uğraşmaktadır. Bu kapsamla karşılaştırıldığında kitapçığın boyutu çok küçük ve bundan ötürü belli kısımların sunumu ister istemez kısa. Bu, özellikle Dr.Wald’ın kendisinin asimptotik en güçlü sınamalar ve genel istatistik çıkarım kavrayışıyla istatistik kuramına etkin katkılar sağlayan biri olarak görünmesinden önce yapılmış olanların anlatıldığı ilk 28 sayfa için geçerli. Sunumun kısalığına karşılık kitap son derece bilgi verici. Gerçekten, bir dizi dergiye yayılmış makaleleri taramadan, matematiksel istatistik alanında yapılmakta olanların kuş bakışı bir görünümünü isteyen tüm matematiksel okuyuculara kusursuz bir bilgi kaynağı olabilirdi.
Bu açıdan birisinin özlemini duyabileceği yalnızca iki boşluk var.
Yazar, aralıklarla tahmin sorunlarını tartışırken güven aralıkları kuramı ile R. A. Fisher’in geliştirdiği güvene dayalı olan arasındaki farka değiniyor. Ancak, ilkinin bir özetini verirken, Fisher’in çeşitli makalelerine göndermeler dışında, sonrakine ilişkin her hangi bir bilgi sunmuyor.
Bir diğer boşluk, gözlenebilen rassal değişgenlerin olasılık yasasında içerilebilecek, bileşik savların sınanmasına ve tüm ölçümöteler yerine bazılarının tahmin edilmesi sorunlarına ilişkin en azından bir kaç ayrıntının atlanmış olmasıdır. Bu istatistiksel sorunlar, daha önce ele alınmamış, “benzer bölgeler” denilenlerin salt çözümleme sorunlarına yol açmış olduğundan, şimdi inceleme altındaki gibi bir kitapta bunların tanımının da verilmesi kitabın değerini ve sorunların şimdi olandan daha hızlı ve doyurucu çözümünü elde etme şansını arttırabilirdi.
Bununla birlikte, kısa olacak anlamında bir kitap gerçekten kısadır demek, bir eleştiri olarak görülmemelidir.
* Neyman, Jerzy (1942) “On the Principles of Statistical Inference, by Abraham Wald”, Book Reviews, Bulletin of the American Mathematical Society, 48 (9), 639-640 ‘dan Türkçeleştirildi.