Osmanlıca Belgelik

Hacettepe Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr.Dilek Çelik tarafından “1908-1923 Arası (Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e) Yayınlanmış Süreli Yayınlar Üzerinde Kültürel Envanter Çalışmaları Yapma ve Makine Öğrenmesi Yoluyla Doğal Dil Araçları Geliştirme” başlığı ile TÜBİTAK 3005  Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projeleri Destek Programı çerçevesinde Kasım2025 döneminde önerilen bu proje kapsamında, akademikidea istatistik danışmanları, esas görevi veri tabanından çeşitli istatistik bilgiler türetme ile görevli çalışma ekibini oluşturuyor.

Söz konusu proje kendi sitesine kavuşuncaya kadar, proje çalışanlarına ağ üzerinden bilgi-belge paylaşım ve ortak iş üretim ortamı sağlamak üzere bu sayfa, akademikidea  
®  topluluğunun projeye verdiği desteğin bir parçası olarak düzenlendi.

Projenin Amacı ve Gerekçesi

Bir toplumun belli bir döneminde yaşanan ictimâi-siyâsi vak’alar karşısındaki düşünce-duygu ve tutumu, kısacası sonraki nesillere bıraktığı kültürel ve tarihi miras, söz konusu dönemde yazılmış edebiyat eserlerinde saklıdır. Osmanlı’nın son dönemi-İmparatorluktan(Çok uluslu devletten) Cumhuriyete(tek uluslu devlete) geçiş döneminde, edebiyat eserlerinin geniş okuyucu kitlesine ulaşması süreli yayınlar ile olmuştur. Bu bağlamda eşsiz bir bilgi hazinesi olan bu süreli yayınların çoğu günümüzde, başta Milli Kütüphane olmak üzere çeşitli arşivlerde depolanmış durumda. Ağ üzerinden araştırmacıların erişimine açık olan bu arşivlerdeki süreli yayınlar ne yazık ki, sayfa temelinde ve görsel olarak dijitalleştirilmiş bulunuyor. Bu süreli yayınların yazı temelinde ve bilgisayar tarafından metinlerdeki karakterlerin optik olarak algılanabilir biçimde dijitalleştirilmiş olmaması ve tek bir veri tabanında toplanmamış olması bu belgeleri kaynak olarak kullanacak araştırmacıların işini güçleştirmektedir.

Bu proje ile Osmanlı Türkçesiyle yayımlanmış olan edebi süreli yayınların yazı temelinde ve bilgisayar tarafından metinlerdeki karakterlerin optik olarak algılanabilir biçimde dijitalleştirilmesini ve araştırmacıların mevcut arşivlere göre daha kapsamlı erişimi olan, kullanıcı dostu ve daha ayrıntılı arama-tarama motoruna sahip, istatistik bilgilerin kolayca derlenebileceği tek bir veri tabanında toplanması hedeflenmektedir.

Arayüz: yz-GUI.py

Veri tabanı: yzlst.txt