Osmanlıca Kaynak Atıf Dizini(OKAD)

Bir toplumun belli bir döneminde yaşanan ictimâi-siyâsi vak’alar karşısındaki düşünce-duygu ve tutumu, kısacası sonraki nesillere bıraktığı kültürel ve tarihi miras, söz konusu dönemde yazılmış edebiyat eserlerinde saklıdır. Osmanlı’nın son dönemi-İmparatorluktan(Çok uluslu devletten) Cumhuriyete(tek uluslu devlete) geçiş döneminde, edebiyat eserlerinin geniş okuyucu kitlesine ulaşması, genellikle süreli yayın yolu ile oldu. Bu bağlamda eşsiz bir bilgi hazinesi olan bu süreli yayınların çoğu günümüzde, başta Milli Kütüphane olmak üzere çeşitli arşivlerde depolanmış durumda. Ağ üzerinden araştırmacıların erişimine açık olan bu arşivlerdeki süreli yayınlar ne yazık ki, sayfa temelinde ve görsel olarak dijitalleştirilmiş bulunuyor. Bu süreli yayınların yazı temelinde ve bilgisayar tarafından metinlerdeki karakterlerin optik olarak algılanabilir biçimde dijitalleştirilmiş olmaması ve tek bir veri tabanında toplanmamış olması bu belgeleri kaynak olarak kullanacak araştırmacıların işini güçleştirmektedir.

Bu güçlüğü aşma yönündeki çabalara bir katkı sağlamak üzere, Hacettepe Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr.Dilek Çelik tarafından, Kasım 2025 döneminde TÜBİTAK 3005  Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projeleri Destek Programı çerçevesinde önerilen “1908-1923 Arası (Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e) Yayınlanmış Süreli Yayınlar Üzerinde Kültürel Envanter Çalışmaları Yapma ve Makine Öğrenmesi Yoluyla Doğal Dil Araçları Geliştirme” başlıklı bu projede, Osmanlı Türkçesiyle yayımlanmış olan edebi süreli yayınların sayfa yerine yazı temelinde ve özgün metinlerdeki karakterlerin optik olarak algılanabilir biçimde dijitalleştirilerek mevcut arşivlere göre daha kullanıcı dostu, daha ayrıntılı arama-tarama motoruna sahip, ve istatistik bilgilerin kolayca derlenebileceği tek bir veri tabanında toplanması hedeflenmektedir.

Oluşturulacak veri tabanından istatistik bilgi derleme, özetleme, ve analizinin  akademikidea® topluluğunun  istatistik danışmanlarına teklif edilmesinin ardından, başta istatistik danışmanlık hizmeti olmak üzere, akademikidea®  topluluğu, tüm olanakları ile bu projeyi destekleme kararı aldı.

4 Eylül 2025 tarihinde akademikidea®   merkezinde gerçekleşen bilgilendirme toplantısının ardından, istatistik danışmanlarımız, öncelikli iş olarak değerlendirdikleri “Veri Tabanı Tasarımı”nı ve bu veri tabanının oluşturulmasında kullanılacak bir “Veri Tabanı Yönetim Sistemi Ağ Uygulaması”nı ikibuçuk aylık yoğun bir çalışma süreci sonunda proje çalışanlarının değerlendirmesine ve kullanımına sundu.

akademikidea®   topluluğunun projeye verdiği desteğin bir parçası olarak bu sayfa, söz konusu proje kendi sitesine kavuşuncaya kadar, proje çalışanlarının ağ üzerinden bilgi-belge paylaşım ve ortak çalışma ortamına kanal olmak üzere düzenlendi.

.

..